Spektakl inspirowany książką sławnego francuskiego socjologa Didiera Eribona. W młodości Eribon wyjechał z robotniczych przedmieść Reims i zamieszkał w Paryżu. Umożliwiło mu to coming out, otworzyło drogę do społecznego awansu, ujawniło także poczucie wstydu związane z robotniczym pochodzeniem. Po śmierci ojca autor wraca w rodzinne strony, by skonfrontować się z własną przeszłością i tożsamością klasową. „Powrót do Reims” jest rodzajem osobistej spowiedzi, rozliczenia i oskarżenia rzuconego samemu sobie.
Główną rolę w spektaklu gra Jacek Poniedziałek – aktor pochodzący z rodziny robotniczej z krakowskiego osiedla Olsza II, powstałego w latach 60-tych, z którego wyjechał do Warszawy. Przegląda się tym samym w biografii Eribona, jak wielu innych mieszkańców małych polskich miast, miasteczek i wsi. Symboliczne spotkanie tych dwóch nazwisk odkrywa uniwersalność i aktualność mechanizmów awansu społecznego na tle przemian, jakie dokonały się w Europie ostatnich dekad. Czy poradziliśmy sobie z naszą przeszłością i zadaniem skonstruowania nowej tożsamości? Czy polskie społeczeństwo nadal siedzi „w szafie” w strachu przed wykluczeniem?
Książka „Powrót do Reims” Didiera Eribona, oparta na życiowych doświadczeniach autora, z miejsca stała się bestsellerem, a w Polsce uzyskała status publikacji kultowej. Obrazuje doświadczenia analogiczne dla pokolenia transformacji ustrojowej w Polsce; doświadczenia osób, które dokonały – rzeczywistego lub pozornego – awansu społecznego, dla których pochodzenie staje się wstydliwą, wypieraną tajemnicą.
Fot. Monika Stolarska